Resultaat van de training

De training heeft, in het bijzonder voor één van mijn patiënten, positief effect. Onze patiënt was opgenomen in het ziekenhuis, de diagnose was de ziekte AIDS. In het ziekenhuis is ze gelijk gestart met haar medicatie om AIDS te onderdrukken (genezen kan namelijk nog steeds niet). Ik vroeg aan de patiënt of ze les had gekregen over de medicatie en ziekte. Ze vertelde van niet. Ze beloofde bij het volgende bezoek aan de kliniek navraag te doen. Bij ons volgende bezoek was ze het vergeten te vragen. Ze snapte niet dat het belangrijk is te weten wat je slikt en waarom. Zeker wanneer je je hele leven deze medicatie moet slikken. Ik had al snel door dat ze haar medicatie compleet door elkaar haalde. Ik probeerde wat orde te scheppen in deze chaos. Tijdens de training vroeg ik aan de docent of het normaal is dat mensen geen les krijgen wanneer ze uit het ziekenhuis komen. Volgens de vrouw moet iedereen die start met AIDS-medicatie één of twee lessen volgen. Hierin wordt uitleg gegeven over de ziekte, medicatie, bijwerkingen enz. Maar het komt vaker voor dat mensen, die in het ziekenhuis zijn gestart, geen les krijgen. De kliniek zou dit aan moeten bieden tijdens hun eerste bezoek, maar soms gaat dit mis. Tijdens ons volgende bezoek aan de patiënt planden we een afspraak in haar kliniek. Het was toevallig dezelfde kliniek waar onze docent werkt. Ik stelde ze aan elkaar voor. Onze patiënt kreeg alsnog de lessen. De trainster kwam later naar me toe om te vertellen dat het geen overbodige luxe was voor de patiënt om een paar lessen te volgen. We hopen dat ze het nu snapt. Ze wordt in ieder geval sterker. 

Weinig kennis en de gevolgen

Het werk is en blijft enorm mooi om te mogen doen. Maar sommige gevallen zijn erg triest. Je vraagt jezelf af hoe dit kan bestaan. Natuurlijk zijn er altijd meerdere redenen. Maar in het volgende geval denk ik toch dat kennis, het feit dat mensen niet naar school zijn geweest, er veel mee te maken heeft. De betreffende patient is een jonge man van 26 jaar. We komen in zijn huisje. Hij kijkt samen met zijn vrouw naar de begrafenis van een minister. De man ligt op bed. Zijn rechterbeen heeft vieze wonden en beide benen zijn enorm dik. We weten gelijk wat de oorzaak is, kanker. Vervolgens laat hij ons twee kaartjes zien, kaartjes van klinieken wel te verstaan. De eerste is van zijn AIDS-medicatie en de tweede is van het ziekenhuis. We kijken op de kaartjes en zien dat de data die erop staan al lang zijn verstreken. Ik kijk nog een keer naar de zieke man op het bed. Elijah en ik zijn even stil. Dan vragen we wat is er gebeurd met de afspraak voor de AIDS medicatie.
Zijn reactie is: "Oh, die neem ik niet?!".
We zijn weer stil. En wat is dit kaartje?
"Oh, ik heb drie keer wat water in het infuus gekregen."
Ik denk even na dan kijken Elijah en ik elkaar aan. We beseffen dat dit geen water was, maar chemo medicatie. Daar zit je dan beseffend dat hier een man zit die nog niet gestart is met zijn AIDS-medicatie. Hij heeft alleen nog maar de les gevolgd. Hij heeft drie chemokuren gehad en is daarna uit zichzelf gestopt omdat zijn benen te pijnlijk waren. Wat voor advies kan je dan geven? Het eerste wat in mij opkwam was: de eerstvolgende begrafenis is die van jou. Ik vraag of hij wel echt hulp wil. Hij zegt van wel. Ik zeg voorzichtig dat het ernstig is. Geen medicatie innemen en zomaar stoppen met chemo. Het enige wat ik kan bedenken is de kaartjes meenemen en overleggen met een kliniek. Hij is te zwak om even mee te gaan naar de kliniek. Naar het ziekenhuis vinden we ook geen optie. We hebben net een soortgelijk geval gehad. Deze man hebben ze drie maanden in het ziekenhuis laten liggen en uiteindelijk overleden. Dan kan hij beter thuis overlijden. We gaan overleggen wat we kunnen doen, maar waarschijnlijk helemaal niets. Hoe kan dit, bleef ik me de hele dag hardop afvragen. Snappen mensen niet dat wanneer je hele onderlijf opzwelt en vieze stinkende wonden ontwikkelt, je behandeld moet worden? We zullen hem blijven zien en hopen op het beste.

Hoop tegen beter weten in.

Hoop is een mooi gegeven, maar hoop tegen beter weten in vind ik persoonlijk lastig. Mensen zeggen hier niet dat de dood nabij is. Ik heb een vrouwelijke patiënt, ze heeft kanker in haar baarmoeder in een vergevorderd stadium. Volgens de dokter kan er niets meer gedaan worden. Ik was zeer verbaasd dat de dokter dit tegen de patiënt gezegd. Ze vertelde dat er niets meer gedaan kon worden. Ik zal sterven. Niet gelijk, maar binnen een paar maanden. Na een paar weken, zegt ze: ‘Riejanne, ik geloof zeker dat ik genezen word’. Ik weet wel beter, maar houdt toch wijselijk mijn mond. De geur die uit haar komt is niet te harden en de wonden worden groter. Ze kan haar urine en ontlasting niet meer controleren. Maar ze heeft hoop. Het enige wat ik doe, is haar helpen met pijnmedicatie en incontinentie materiaal. En verder haar de hoop niet ontnemen, ook zeker niet aanwakkeren, maar gewoon stil naar haar luisteren. Er voor haar zijn. Ze is erg dankbaar voor elk bezoek wat we brengen. In Nederland kan je dit niet voorstellen, dit is hoe ze hier met doodgaan omgaan. Ontkennen, het er niet over hebben. Voor mij onbegrijpelijk maar soms moet je je eigen mening opzij zetten om mensen goed te kunnen helpen.

Lachen

Ook al is er een hoop ellende, we lachen ook zeker. Soms een beetje om de patiënten, maar ook met de patiënten en zeker met collega’s. Vorige week werden we bij een nieuwe patiënt gevraagd, ergens op een heuvel. Een collega woonde er vlak bij. Ze zag ons rijden en nodigde ons uit voor een kop thee. We waren na deze patiënt toch klaar en lieten de thee met een chapatti goed smaken. Tijdens het thee drinken hadden we de grootste lol met elkaar over alle avonturen die we hier elke dag beleven. Want geloof mij, elke dag beleef je wel iets wat in het westen niet mogelijk zou zijn. En zelfs voor de Kenianen zit de dag altijd vol verassingen. We denken keer op keer dat het niet gekker kan, maar elke blijkt weer blijkt het tegendeel.

projecten

De projecten gaan nog steeds goed. Waarvoor enorme dank. Er staan twee projecten online. Voedselpakketten en uniformen. Wie helpt er mee?

Dit was het weer.

Vriendelijke groet,

Riejanne Neven